Popke Steen is Projectleider Planmatig Onderhoud bij het Vastgoedbedrijf van de Gemeente Almere. Circulair en duurzaam bouwen? Het zit Gemeente Almere in de genen. Almere is nooit bang geweest nieuwe dingen te proberen en heeft daardoor veel kennis opgebouwd. Popke Steen is als Projectleider Planmatig Onderhoud al sinds 1983 werkzaam bij Gemeente Almere. Hij gelooft in de omslag naar duurzaam en circulair bouwen, maar gezond verstand moet daarin wel de boventoon blijven vieren. Popke deelt graag zijn visie op duurzaamheid met ons, evenals de rol die slim beheer en onderhoud daarin spelen.

“Als Projectleiders die verantwoordelijk zijn voor het planmatig onderhoud bij het Vastgoedbedrijf hebben we een sturende rol. Omdat we zoveel ervaring opbouwen en precies weten wat op termijn wel en niet werkt, zijn we van grote waarde voor onze collega’s bij nieuwbouw. Wij weten wat de gevol­gen zijn van een verkeerde detaillering of verkeerde materiaalkeuzes en delen deze kennis dan ook. Het dak is uiterst belangrijk voor een gebouw. Het is de vijfde gevel. Ik vind het belangrijk dat we goed nadenken over luchtbehande­lings­kasten of lichtkoepels op daken omdat deze het dak kwetsbaarder maken. Ik vind het ook belangrijk dat we voor topkwaliteit gaan. Voor een daksysteem dat moeiteloos 30 tot 40 jaar meegaat, want dat is ook duur­zaam bouwen. En Wédéflex Duurzame Daksystemen maakt dat waar.”

MJOP’s: van tijdgestuurd naar conditiegestuurd
“De belangrijkste eisen aan een pand zijn veiligheid, waterdichtheid en warmte en die willen we borgen. Gemeente Almere heeft meer dan 350 panden in beheer met een verzekerde waarde van over één miljard euro. Wij geven voor beheer en onderhoud geld uit van de burger en daar moet je verantwoord mee omgaan. De juiste keuzes maken in materialen en onder­delen is daarom erg belangrijk. Wij meten in ons Meer Jaren Onderhouds Plan (MJOP) conform NEN 2767. Het valt me op, dat MJOP’s steeds meer op conditie sturen in plaats van op tijd en dat is een goede zaak. Goed onder­­houd draagt wezenlijk bij aan de levensduur van materialen en con­struc­ties en vaak blijkt een geplande onderhoudsbeurt nog helemaal niet nodig. Je maakt soms meer kosten aan de voorkant maar dat levert je ‘in the end’ ook meer op. Ik zeg daarbij wel: ken je panden. Weet waar ze staan en hoe de omgeving is. Wij maken diverse daken bijvoorbeeld ieder jaar minimaal twee keer schoon omdat we weten welke te lijden hebben van bomen, bladeren of vandalisme.”

Innoveren = experimenteren
“Soms ben ik wel eens bang dat het allemaal wat te rap gaat als het om duurzaam en circulair bouwen gaat en aan de andere kant juich ik experimen­ten toe. We moeten samen werken aan verduurzaming en tegelijkertijd goed nadenken over hoe je dat slim aan­pakt. Hoe zorg je ervoor dat je nu de juiste keuzes maakt voor de toekomst? Bijna alle platte daken van het maat­schappelijk vastgoed dat wij beheren liggen vol met zonnepanelen. Daar­naast experimenteren we in Almere al met verticale panelen aan gevels die energie (warmte en elektriciteit) op­wekken. We hebben ook kleine zonnepaneeltjes in de ruiten van het Gemeentehuis. Ik geloof daarnaast ook in het werken met constructiehout. Je ziet dat steeds meer architecten daarvoor kiezen, ook bij hoogbouw. En groendaken bieden veel kansen. Daar zit echt toekomst in. Maar voor alles geldt: pak het slim aan en borg de bestendigheid. En heel belangrijk: je moet passie hebben voor duurzaam bouwen. Vooralsnog is het een ideo­logie waarin je moet geloven, want je haalt er nog geen grote financiële voordelen uit. Dat is helemaal niet erg want het is leergeld dat je nu betaalt maar waar je in de toekomst veel profijt van hebt.”

Kansen en belemmeringen rondom multifunctionele daken
Popke: “Kunnen daken niet veel multifunctioneler worden? En zou je de levensduur van de dakbe­dekking niet nog verder kunnen verlengen?

Reactie Christian Nijholt van Wédéflex: “Vanzelfsprekend werken wij continu aan verbete­ringen en innovaties. Wij realiseren samen met partners groen-, retentie- en water­daken en daken met terrastuinen. We zien dat opdrachtgevers daar meer geld voor over hebben, ook omdat ze meer nadenken over de rol van het dak en wat deze kan betekenen voor de woon- of werkbeleving. Daarnaast proberen we de levensduur van onze daksys­temen nog verder te verlengen en werken we aan de recyclebaarheid. Diverse Wédéflex-daken hebben al een levensduur van 37 jaar bereikt. Ten slotte kijken we ook naar moge­lijke nieuwe dakfuncties (zoals ener­gie­opwekkende daken), maar met het integreren van elementen in daken wordt het moeilijk de (gegarandeerde) levensduur te halen en daar hechten klanten nu net veel waarde aan. Net als voor Gemeente Almere geldt ook voor Wédéflex dat we steeds de juiste afwegingen en keuzes moeten maken als het om innovaties en productontwikkeling gaat. Dat doen we dan ook uiterst zorgvuldig.”